Hazine ve Maliye Bakanlığı, elden kira ödemelerine yönelik yeni bir düzenlemeyi hayata geçiriyor. 2 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı yasa ile getirilen banka üzerinden ödeme zorunluluğuna ilişkin uygulama hakkında hazırlanan taslağın detayları netleşti. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından hazırlanan taslağa göre, elden yapılan kira ödemelerine her ay için özel usulsüzlük cezası uygulanacak.
Elden Kira Ödemeleri İçin Cezai Yaptırımlar Başlıyor
Yeni düzenlemeye göre, elden ödenen kira için her ay %10 oranında bir ceza kesilecek. Eğer bu ceza tutarı 5 bin liranın altında kalırsa, 5 bin liralık sabit ceza uygulanacak. Bu yaptırımlar sadece kira ödemeleriyle sınırlı kalmayacak; tüketiciler ve işletmeler arasındaki 7 bin liranın üzerindeki tüm ödemeler de banka veya aracı finansal kurumlar üzerinden yapılmak zorunda olacak.
Banka ve PTT Üzerinden Ödeme Zorunluluğu
Yeni uygulamaya göre, tüketiciler 7 bin liranın üzerindeki alışverişlerinde ödemelerini mutlaka banka, PTT veya aracı finansal kurumlar üzerinden gerçekleştirmek zorunda olacaklar. Bu uygulama, ödeme işlemlerinin kayıt altına alınmasını sağlayarak vergi tabanını genişletmeyi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi hedefliyor.
Örneğin, bir kamu görevlisi 20 bin liralık bir buzdolabı aldığında, bu ödemenin elden değil, mutlaka bir finansal kuruluş aracılığıyla yapılması gerekiyor. Elden yapılan ödemelerde ceza uygulanacak.
Nihai Tüketiciye En Az 5 Bin Lira Ceza
Elden ödeme yapan tüketiciler de cezadan muaf değil. Tüm ödemelerini elden yapanlara, ödeme tutarının %10’u kadar ceza kesilecek. Ancak, ceza tutarı 5 bin liranın altında olamayacak. Örneğin, bir mağazadan 10 bin liralık bir buzdolabı satın alan ve ödemesini elden yapan bir nihai tüketiciye 5 bin lira özel usulsüzlük cezası kesilecek. Eğer alışveriş tutarı 60 bin lira olursa ceza 6 bin lira olacak.
Elden Ödemeyi Bildirenlere Ceza Yok
Elden ödeme yapan nihai tüketici, bu durumu ödemeyi takip eden 5 iş günü içerisinde kendiliğinden Gelir İdaresi’ne bildirirse, herhangi bir ceza uygulanmayacak. Bu bildirim, tüketicilere yaptıkları hataları düzeltme imkanı tanıyor.
Vergi Tabanı Genişleyecek
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, düzenlemenin ekonomik aktivitenin daha iyi takip edilmesini sağlayacağını belirterek, "Ödeme ve tahsilat işlemlerinin finansal kurumlar üzerinden yapılması, kayıtlı ekonomiye büyük katkı sağlayacak ve vergi tabanını genişletecek." dedi. Kartaloğlu ayrıca, mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları ödemelerin bu zorunluluk kapsamına girmeyeceğini de vurguladı.
Kayıt Dışı Ekonomiye Darbe
Kartaloğlu, düzenlemenin kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olduğunu belirtti ve vergide adaletin güçlendirilmesi açısından önemli sonuçlar doğuracağını ifade etti. Özellikle, büyük miktarda nakit ödemelerin kontrol altına alınması, gelir vergisi denetimlerinde büyük bir kolaylık sağlayacak.
