Doğada kendiliğinden yetişen vez meyvesi, iki yılda bir meyve vermesiyle dikkat çekerken, özellikle şeker hastalığı, soğuk algınlığı, tansiyon ve böbrek rahatsızlıkları gibi birçok sağlık sorununa iyi geldiği düşünülüyor. Sivas ve Tokat’ın yüksek kesimlerinde yetişen bu mucize meyve, tezgahlarda yerini aldığında şifa arayanların gözdesi haline geliyor.
Bu Meyveyi Tanımayan Gençlere Şaşkın Bakışlar: “Bu Dağ Armudu mu?”
Vez meyvesi, dalından toplandığında sarı ya da turuncu renkte olsa da hemen tüketilmiyor. Olgunlaşması ve karararak tat kazanması için birkaç gün bekleniyor. Özellikle kış aylarında pazarlarda satılan bu meyve, hem merak uyandırıyor hem de nostalji arayanların ilgisini çekiyor. Sivas’ta pazarcılık yapan Ahmet Şarkışla, meyveyi ilk kez görenlerin sık sık “Bu dağ armudu mu?” ya da “Çördük mü acaba?” diye sorduğunu söylüyor.
“Vez meyvesi, burada eskilerin bildiği ama gençlerin unuttuğu bir lezzettir” diyen Şarkışla, meyveyi alanlara şu tavsiyelerde bulunuyor:
“Eve götürüp mutfağa asın, 10-15 gün içinde olgunlaşır ve kararır. Kararanları yerseniz, lezzetine doyamazsınız.”
Vez mi Üvez mi? Tokat ve Sivas Arasında İsmi Bile Değişiyor!
Sivas ve Tokat’ın yüksek kesimlerinde yetişen bu meyveye, her bölgede farklı isimler veriliyor. Sivas’ta “Vez” olarak bilinen bu meyve, Tokat’ta “Üvez” adıyla anılıyor. Yöre halkı için şifa kaynağı olan meyve, özellikle soğuk algınlığı, grip ve tansiyon problemlerine karşı tüketiliyor. Ancak Sivaslı Ahmet Şarkışla’nın söylediğine göre, bu yıl üretimin az olması dikkat çekmiş.
“Tokat’ta bu sene vez meyvesi az çıktı,” diyen Şarkışla, meyveyi pazara getirmekte zorlandıklarını belirtiyor. Kış aylarının vazgeçilmezleri arasında yer alan vez, şifa arayanlar tarafından büyük ilgi görüyor.
Büyüklerin Gizli Şifa Sırrı: Vez Meyvesi Karanlık Odalarda Saklanırdı
Alışveriş için pazara gelen Şengül Mısırlıoğlu, vez meyvesinin çocukluk hatıralarının bir parçası olduğunu söylüyor. Mısırlıoğlu, meyvenin eskiden karanlık odalarda saklanarak olgunlaştırıldığını belirtiyor:
“Biz bununla büyüdük. Babalarımız pazardan alır, karanlık odalara asardık. Orada olgunlaşır, kararır ve akşam ailecek oturup yerdik. Misafirlerimize de ikram ederdik.”
Sivas ve Tokat’ın Vazgeçilmez Şifa Kaynağı: Gençler Tanımıyor, Eskiler Unutmuyor
Ahmet Şarkışla, “Bu meyveyi eski kuşak iyi bilir, gençler ise neredeyse hiç tanımaz” diyerek yeni neslin vez meyvesine olan ilgisizliğine dikkat çekiyor. Meyvenin yüksek dallarda yetiştiğini ve toplamanın da zor olduğunu belirten Şarkışla, “Vez’i bulmak zor, yetiştirilen yerler sınırlı. Bu yüzden her yıl bolca bulunmuyor,” diyor.
Grip, Tansiyon ve Böbreklere Karşı Doğal Bir Destek: Vez Meyvesinin Faydaları Saymakla Bitmiyor!
Vez meyvesi, sadece tadıyla değil, sağlığa faydalarıyla da adından söz ettiriyor. Şeker hastalığından böbrek sorunlarına, gripten tansiyona kadar birçok rahatsızlıkta destekleyici bir gıda olarak tüketiliyor. Özellikle bağışıklığı güçlendirmek isteyenlerin kış aylarında mutfaklarından eksik etmediği bu meyve, doğal bir koruma sağlıyor.
Vez Meyvesi Nasıl Tüketilmeli?
Vez meyvesi, dalından toplandıktan sonra hemen yenmez. Olgunlaşması ve karararak lezzet kazanması için beklemek gerekir. Şarkışla, meyveyi alanlara şu tavsiyede bulunuyor: “Aldıktan sonra birkaç gün mutfakta bekletin. 10-15 gün içinde kararanları tüketin.”
